Follow Us

Καλώς ήρθατε στο megaloxori.blogspot.gr, εδώ τολμάμε να σκεφτόμαστε, σκεφτόμαστε όσα γράφουμε,σεβόμαστε όσα λέγονται, κρίνουμε γιατί κρινόμαστε. Χωρίς εσάς τους αναγνώστες μας δεν θα υπήρχαμε κι εμείς! Εδώ φιλοξενούνται οι απόψεις, οι καταγγελίες, οι ειδήσεις σας. Ελπίζουμε και η ευπρέπεια και η συνείδηση. Από εσάς εξαρτάται Αν κάτι απ' αυτά που δημοσιεύονται νομίζετε οτι δεν ισχύει, ή σας θίγει, στείλτε μας τη δική σας άποψη και θα δημοσιευτεί. Στην προσπάθεια μας μπορούν να βοηθήσουν όλοι με την ελεύθερη - δημόσια έκφρασή τους! Επικοινωνία Για σχόλια, ειδήσεις, παρατηρήσεις, προτάσεις, ότι θα θέλατε να αναρτήσουμε. Email :megaloxori1@yahoo.gr (και ιδιαίτερα οποιοσδήποτε ενοχλείται απο ανάρτησή μας που σίγουρα θα έγινε χωρίς σκοπιμότητα) να έρχεται σε επαφή άμεσα μαζί μας.

Τετάρτη 17 Δεκεμβρίου 2014

Χριστουγεννιάτικα ήθη και έθιμα της της Θεσσαλίας


Η Γουρουνοχαρά.

Ένα από τα σημαντικότερα χριστουγεννιάτικα έθιμα σε πολλές περιοχές της Ελλάδος και της Θεσσαλίας είναι η γουρουνοχαρά ή γρουνουχαρά.

Λέγεται πως, οι οικογένειες αγόραζαν το γουρούνι, από το μήνα Μάιο και το συντηρούσαν με κολοκύθια και πίτυρα, σε νερό, είτε στο ποτάμι. Το γουρούνι ήταν απαραίτητο για ένα αγροτικό σπίτι, καθώς από το γουρούνι έπαιρναν τη λίπα, το κρέας, τα λουκάνικα κι έφτιαχναν τα γουρνοτσάρουχα. Αποτελούσε ντροπή για το σπίτι εκείνο, που δεν είχε γουρούνι, καθώς θεωρούνταν παρακατιανό, φτωχό κι ανοικοκύρευτο.

Η προετοιμασία για το σφάξιμο του γουρουνιού γινόταν με εξαιρετική φροντίδα, για κάθε σφαγή μεγάλου γουρουνιού απαιτούνταν 5-6 άνδρες, ενώ επακολουθούσε γλέντι μέχρι τα ξημερώματα, για να επαναληφθεί η ίδια διαδικασία την επόμενη και τη μεθεπόμενη μέρα. Οικογένειες, συνήθως συγγενικές, καθόριζαν με τη σειρά ποια ημέρα θα έσφαζε το γουρούνι της.

Επειδή όμως η όλη εργασία είχε ως επακόλουθο το γλέντι και τη χαρά, γι' αυτό και η ημέρα αυτή καθιερώθηκε ως "γουρουνοχαρά ή γρουνουχαρά". Όταν μάλιστα προσκαλούσαν κάποιον την ημέρα αυτή, δεν έλεγαν "έλα να σφάξουμε το γουρούνι", αλλά "έλα, έχουμε γουρουνοχαρά". Το σφάξιμο των γουρουνιών δεν συνέπιπτε τις ίδιες ημερομηνίες κατά περιφέρειες. Σε άλλες περιοχές τα έσφαζαν 5-6 ημέρες πριν από τα Χριστούγεννα και σε άλλες άρχιζαν από την ημέρα των Χριστουγέννων και μετά, ανάλογα με την παρέα. Τα περισσότερα γουρούνια σφάζονταν στις 27 Δεκεμβρίου, ημέρα του Αγίου Στεφάνου. Γι' αυτό και η γιορτή αυτή ονομαζόταν "γρουνοστέφανος ή γουρουνοστέφανος". Υπάρχουν όμως και μικρές περιοχές που τα έσφαζαν ένα μήνα ή και περισσότερο, μετά τα Χριστούγεννα.

Κατά το έθιμο, νοικοκυρά έδινε μικρή ποσότητα αναμμένης στάχτης και θυμίαμα στο σφαγέα, ο οποίος, αφού θυμιάτιζε τους εργαζόμενους και όλους τους άλλους, για να έχουν την ευλογία του Χριστού και να εξαφανιστούν οι καλικάντζαροι, έριχνε τη στάχτη με το θυμίαμα στο λαιμό του γουρουνιού, για να είναι ευλογημένο και καλό το κρέας του. Ένας άλλος έπαιρνε λίγο αίμα κι επάλειφε τα μικρά παιδιά στο πρόσωπο για να είναι γερά, ανθεκτικά στους ψύλλους, στις αρρώστιες, και να μην επηρεάζονται από τα κακά πνεύματα. Στη συνέχεια, οι άνδρες έγδερναν το γουρούνι, και το δέρμα, αφού το αλάτιζαν, το δίπλωναν στα τέσσερα και το κρατούσαν για να φτιάξουν τα γουρνοτσάρουχα για τις καλοκαιρινές δουλειές τους.

Μετά το γδάρσιμο, άρχιζε το κόψιμο του λίπους (παστού), για να γίνει έπειτα το κόψιμο του κρέατος σε μικρά τεμάχια. Το λίπος αυτό, αφού το έλιωναν πρώτα, το έβαζαν σε δοχεία λαδιού ή πετρελαίου και αφού πάγωνε, διατηρούνταν σχεδόν όλο το χρόνο. Οι κάτοικοι της Θεσσαλίας το χρησιμοποιούσαν όλο το χρόνο και σε όλα σχεδόν τα φαγητά. Υπήρχαν μάλιστα περιπτώσεις που πολλοί δεν το αντικαθιστούσαν με τίποτα. Ακόμα και το καλοκαίρι στα φαγητά τους χρησιμοποιούσαν λίπος, γιατί το θεωρούσαν δική τους παραγωγή και επομένως φθηνό, σε αντίθεση με το λάδι που το αγόραζαν μισή ή μια οκά για να περάσουν ένα και δυο μήνες. Επίσης, πολλές φτωχές οικογένειες δεν αγόραζαν καθόλου λάδι και δεν ήξεραν ούτε ποιο είναι το χρώμα του.

Στη συνέχεια, τεμάχιζαν το κρέας και τοποθετούσαν αλατισμένα τα κομμάτια σε πλιθάρια, που τα είχαν για φαγητό όλο σχεδόν το χειμώνα και τα μαγείρευαν με τραχανά και πλιγούρι. Επίσης έφτιαχναν και λουκάνικα έκοβαν τα πράσα σε μικρά-μικρά τεμάχια και τα είχαν έτοιμα να γεμίσουν τα λουκάνικα. Μετά το φαγητό, οι άνδρες έκοβαν το κρέας πάνω στην τάβλα, με τα ψαλίδια, το οποίο ανακάτευαν με τα τριμμένα πράσα και το έβαζαν σε χάλκινη κατσαρόλα και τα ζέσταιναν, αφού έριχναν συγχρόνως ρίγανη, πιπέρι και αλάτι. Στη συνέχεια περνούσαν τα λουκάνικα σ' ένα ξύλινο δοκάρι και τα κρεμούσαν για να στεγνώσουν.

Έφτανε πλέον το μεσημέρι. Η τάβλα ήταν έτοιμη για το φαγητό, με ντόπιο κρασί. Τσίπουρο έπιναν κατά την ώρα της δουλειάς.

Μετά, οι άνδρες έφευγαν για τα σπίτια τους, αλλά το βράδυ επέστρεφαν στο σπίτι του νοικοκύρη για να φάνε και να γλεντήσουν, να χαρούν και να απολαύσουν τους καρπούς του κόπου τους. Οι γυναίκες είχαν έτοιμα τα φαγητά, όπως πίτες- συνήθως με τυρί- κόκαλα βρασμένα, ψητό στη σχάρα κρέας και άφθονο κρασί από το αμπέλι. Τα μεσάνυκτα κι ύστερα από πολλά τραγούδια και χαρά, όπως κι ευχές προς το νοικοκύρη, έφευγαν για τα σπίτια τους.

Το έθιμο τηρήθηκε μέχρι το 1940. Συνεχίστηκε βέβαια και αργότερα, μέχρι το 1955, αλλά τα μεγάλα γεγονότα, Κατοχή και εμφύλιος πόλεμος, ανέκοψαν τον ενθουσιασμό και ανέτρεψαν μια παραδοσιακή συνήθεια που κράτησε πολλούς αιώνες.

Σήμερα το έθιμο τηρείται και πάλι σε πολλά χωριά της Θεσσαλίας. Στις πόλεις όμως γιορτάζεται στις πλατείες των συνοικιών, με εκδηλώσεις κεφιού και γλεντιού, προσφέροντας άφθονο κρασί και ψημένο χοιρινό κρέας.

Στη Λάρισα γιορτάζεται η γουρουνοχαρά στην πλατεία της συνοικίας Φιλιππούπολης, ανάμεσα από τα Χριστούγεννα και την Πρωτοχρονιά κι αυτό γιατί είναι ένα έθιμο που το έχουν οι κάτοικοι της συνοικίας που έλκουν την καταγωγή τους από την Ανατολική Ρωμυλία, και συγκεκριμένα από την Φιλιππούπολη και το Καβακλί το σημερινό Τοπόλοβγκραντ. Οι γυναίκες της συνοικίας μαγειρεύουν παραδοσιακά φαγητά της Ανατολικής Ρωμυλίας, τα οποία είναι πικάντικα μαγειρεύονται με πολλά καρυκεύματα και μαζί με το ψημένο χοιρινό κρέας και άφθονο κρασί τα προσφέρουν στους επισκέπτες.

Το χριστουγεννιάτικο έθιμο των Φιλιππουπολιτών, ξεκινά από παραμονή Χριστουγέννων με τα παραδοσιακά κάλαντα και ολοκληρώνεται με την γουρουνοχαρά. Ομάδες παιδιών επισκέπτονται οικογένειες Φιλιππουπολιτών και λένε τα κάλαντα, τα οποία είναι ευχές για τον αφέντη, την κυρά, τα παιδιά, τους νέους, τον κυνηγό, για το αμπέλι, το σπίτι και άλλα. Τα παραδοσιακά κάλαντα τελειώνουν με τη προσευχή, η ομάδα των παιδιών και η οικογένεια λένε μαζί την προσευχή. Η νοικοκυρά προσφέρει κρασί και παραδοσιακό χριστουγεννιάτικο φαγητό όπως «Καρβαβίτσα» γεμισμένο χοιρινό έντερο με χοιρινό κρέας και συκώτια, καβουρμά χοιρινό που μαγειρεύεται στο λίπος και «αρμιά», ολόκληρο λάχανο στην άλμη, μαγειρεμένο με χοιρινό κρέας.

Διαβάστε ακόμα:

  • «Έφυγε» από τη ζωή η 90χρονος Μεγαλοχωρίτης Κωνσταντίνος Παπαδημητρίου Σε ηλικία 90 ετών, έφυγε χτες από την ζωή, ο Απόστολος Καράς  και κηδεύτηκε σήμερα Τρίτη 9/7/2019 στις  10.00π.μ.  από τον Ιερό Ναό Αγίου Αθανασίου Μεγαλοχωρίου Τρικάλων.  Ο εκλιπών, άφησε πίσω την  Σύζυγο:Σωτηρία Παπαδημητρίου  ΤΑ ΠΑΙΔΙΑ  :   Γεώργιος Παπαδημητρίου & Θεοδώρα Γκαγκάτσιου   &nbs… Read More
  • Η κλειδαρότρυπα της Ιστορίας Ο Άκης προσπάθησε και πάλι να ξανακοιτάξει από την στενή κλειδαρότρυπα της Ιστορίας  το βαθύ παρελθόν του, αλλά του ήταν αδύνατο να βάλει σε μια σειρά όλα τα συμβάντα της ζωής, ώστε να συνειδητοποιήσει τη σημερινή του κατάσταση. Εσώκλειστος στην πτέρυγα με τα πιο βαριά ψυχιατρικά περιστατικά και παρά την αμέριστη βοήθεια των φίλων του, που τύχαινε να είνα… Read More
  • Προσοχή! Νέα απάτη μέσω sms σε κινητά Η μέθοδός τους είναι απλή. Πρώτα σας στέλνουν από πενταψήφιο αριθμό ένα μήνυμα στο κινητό σας με το οποίο σας παροτρύνουν να επισκεφτείτε συγκεκριμένη ιστοσελίδα για να διεκδικήσετε πλούσια δώρα. “Διαγωνιστείτε και διεκδικήστε πλούσια έπαθλα! Μπείτε τώρα στο… (διεύθυνση ιστοσελίδας)” αναφέρει το πρώτο μήνυμα και αμέσως μετά ακολουθει και δεύτερο μήνυμα, το οποίο α… Read More

Θέλεις να συμβάλλεις κι εσύ στην ενημέρωση μέσα από το megaloxori.blogspot.gr;
Γίνε κι εσύ ένας από τους ειδικούς συνεργάτες του Blog μας -
στείλε μας απόψεις, σχόλια, ο,τιδήποτε σού τράβηξε την προσοχή, σε έκανε να αναρωτηθείς ή να εξοργιστείς,
και πιστεύεις ότι αξίζει να το δημοσιεύσουμε. Φωτογράφησέ το, γράψε γι αυτό, και στείλε μας email με το υλικό
και τα στοιχεία σου.
Επικοινωνία με το megaloxori.blogspot.gr:

e-mail:
megaloxori1@yahoo.gr

ή στείλε sms στο:
https://www.facebook.com/megaloxori